Ustawa o rewitalizacji została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2015, skierowana do Senatu wróciła do posłów. Nowa ustawa o Rewitalizacji wprowadza fundamentalne zmiany w realizacji procesów rewitalizacji. Ustanawia rewitalizację jako zadanie własne samorządu. Ustawa ma zastosowanie jedynie w przypadku podejmowania przez gminę działań rewitalizacyjnych. Obszar zdegradowany definiuje się ze względu na koncentrację problemów społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego.

Pozostałe: przestrzenno-techniczne, ekonomiczne czy środowiskowe mają charakter instrumentalny i dodatkowy. Ustanawia, jako obowiązujący dokument gminny program rewitalizacji. Pozostawia dotychczasowe dokumenty do uznania gminom, jako dokumenty fakultatywne. Na podstawie diagnozy, Gmina wyznacza obszary zdegradowane na podstawie wskaźników określonych przez samą gminę. Na obszarze gminy wyznacza się obszary zdegradowane. Na obszarach zdegradowanych gmina wyznacza obszar rewitalizacji (akt prawa miejscowego) – nie więcej niż 20% pow. Gminy, nie więcej niż 30% mieszkańców. Na obszarze rewitalizacji gmina może ustalić Specjalną strefę rewitalizacji (akt prawa miejscowego, max na 10 lat) na której gmina przyjmuje miejscowy plan rewitalizacji. Gmina ustanawia dla obszarów rewitalizacji Komitety rewitalizacji, jako ciało konsultacyjno-doradcze. Następuje rozszerzenie katalogu celów publicznych: społeczne budownictwo mieszkaniowe, instytucje kultury, publicznie dostępne samorządowe ciągi piesze, place, parki promenady lub bulwary a także ich urządzanie i przebudowa. Wprowadza szeroki zakres obligatoryjnych konsultacji społecznych, w szczególności aktywne formy np. warsztaty, spotkania, debaty, spacery studyjne, ankiety, wywiady. Sa one obligatoryjne na każdym etapie rewitalizacji. Ustawa wprowadza szczególne instrumenty zarządzania rewitalizacją: a. na obszarze rewitalizacji np. Prawo pierwokupu nieruchomości dla gminy, Zakaz wydawania decyzji o warunkach zabudowy, b. w specjalnej strefie rewitalizacji (SSR): Miejscowy plan rewitalizacji, Instytucję umowy urbanistycznej, Prawo pierwokupu przez gminę, możliwości udzielania bonifikaty od sprzedaży nieruchomości oraz ustalenia i poboru stawki jednej z opłat adiacenckich .Możliwość wypowiadania umów najmu (wywłaszczanie) w szczególnym trybie ,„zastępczy” tytuł prawny do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w przypadku udziału gminy w nieruchomości >50%, Możliwość udzielania dotacji w wysokości nie przekraczającej 50% nakładów koniecznych na wykonanie przez podmioty niepubliczne przedsięwzięć takich jak: robót budowlanych dotyczących części wspólnych nieruchomości mieszkaniowych, prac konserwatorskich i restauratorskich itp., Uproszczenia w stosowaniu prawa zamówień publicznych - rozszerzenie bezprzetargowego trybu udzielania zamówień publicznych, Możliwość zwiększenia stawki podatku od nieruchomości, które mimo przeznaczenia w planie miejscowym pod zabudowę , nie zostały zabudowane w terminie 4 lat od dnia wejścia w życie planu. Rewitalizacja staje się działaniem będącym działalnością pożytku publicznego (inicjatywa lokalna).Następują uproszczenia w zakresie postępowań administracyjnych. Ustawa wprowadza zmiany w wielu ustawach.

Kraków, dzięki podejmowanym w latach 2002-2014 działaniom rewitalizacyjnym jest przygotowany do wykorzystania tej ustawy. W ogłoszonym przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (MIiR) konkursie o dotację skierowanym do jednostek samorządu terytorialnego pod tytułem: „Modelowa rewitalizacja miast” Kraków z projektem Miejski program rehabilitacji zabudowy blokowej został zakwalifikowany do następnego etapu. Przed nami dokończenie przez Parlament procesu legislacyjnego i podjęcie przez Miasto wdrożenia skutków tej ustawy . W ramach Poddziałania RPOWM 11.1.1 Rewitalizacja głównych ośrodków miejskich jest 45 mln Euro. Czas zacząć rewitalizację w Polsce i Krakowie !

O ryzyku wznoszenia sklepów wielkopowierzchniowych bez miejscowych planów

Ustawa wprowadza zmiany w wielu ustawach, w tym w ustawie o planowaniu przestrzennym. Zmienia także zapis zapisów Art. 10 punkt 2, podpunkt 8 . Dotychczas brzmiał on :

W studium określa się w szczególności … obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej;

Obecnie ten zapis brzmi „W studium określa się w szczególności …. 8) obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary przestrzeni publicznej;”,

Jak widać zniknął ważny zapis „a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2 „ . Uważamy , że zdecydowanie konieczne jest pozostawienie dotychczasowego zapisu , dającego właściwą ochronę ładu przestrzennego i udziału obywateli w dyskusji o zagospodarowywaniu miasta.

Stąd projekt rezolucji w sprawie bardzo pilnego sprostowania w projekcie ustawy o rewitalizacji w części dotyczącej zmiany ustawy o planowaniu przestrzennym w zakresie przywrócenia dotychczasowych zapisów Art. 10 punkt 2, podpunkt 8 ,określających konieczność sporządzania miejscowych planów dla obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 mkw .

Dotychczasowe zapisy gwarantowały dla obszarów potencjalnymi sklepami wielkopowierzchniowymi konieczność wykonania miejscowego planu, zgodnego ze studium, w którym taka możliwość była zapisana . Oznaczało to zgodność z pewnym porządkiem urbanistycznym a także możliwość udziału w dyskusji zainteresowanych obywateli, w tym środowisk gospodarczych ale i lokalnego samorządu. Wprowadzone zmiany spowodują, iż możliwe będzie wznoszenie sklepów wielkopowierzchniowych bez miejscowego planu, bez zgodności ze studium , bez udziału społecznego – tylko na podstawie decyzji administracyjnej. Taki zapis jest sprzeczny z interesem społecznym, z prawami samorządów, z utrwaloną , dobrą w tym zakresie praktyką gospodarowania przestrzenią.

Utrzymanie tego zapisu spowoduje niewątpliwie zaskarżenie tej ustawy i spowoduje znaczne spowolnienie wdrożenia tej bardzo ważnej ustawy jaką jest ustawa o rewitalizacji . Stąd apel o pilną zmianę tych zapisów !

Klub Radny Platformy Obywatelskiej RP

W Radzie Miasta Krakowa