To cykliczne badanie opinii i preferencji mieszkańców Krakowa. Badanie ma być źródłem wiedzy dla władz miasta na temat społecznego odbioru różnorodnych problemów Krakowa oraz oceny działań władz miasta przez mieszkańców. Kraków dołączył tym samym do grona miast, które regularnie organizują takie badania (m.in. Warszawa, Poznań, Gdańsk).

- Barometr Krakowski to pierwsze tak szerokie i tak głębokie badanie społeczne. Jest to realizacja jednego z moich pomysłów jako Przewodniczącego Rady Miasta Krakowa. W 2015 r. szczególną uwagę zwracaliśmy na opinie krakowskich studentów i kwestię płacenia podatków w Krakowie. Wyniki badań są interesujące, a w niektórych aspektach wręcz zaskakujące. Są one podstawą do dalszych analiz, rekomendacji i wniosków, które pilnie musimy przygotować. Dzięki tym badaniom, więcej wiemy o potrzebach i oczekiwaniach mieszkańców naszego miasta. Dlatego będziemy mogli lepiej na te potrzeby odpowiedzieć i precyzyjniej realizować oczekiwania krakowian. W 2016 r. zostaną przeprowadzone kolejne badania. Chcemy także w przyszłości wdrożyć Panel Obywatelski jako sposób na stałe, systematyczne monitorowanie opinii mieszkańców w wielu istotnych dla nich sprawach. Barometr Krakowski stanie się trwałym i systematycznym narzędziem dialogu z mieszkańcami Krakowa – mówi o wynikach badań przeprowadzonych w ramach Barometru Krakowskiego Bogusław Kośmider, Przewodniczący Rady Miasta Krakowa.

Inicjatywa organizacji Barometru Krakowskiego jest odpowiedzią władz miasta na większe potrzeby mieszkańców w zakresie współuczestniczenia w procesie zarządzania miastem. Wyniki badania będą miały wpływ na decyzje podejmowane przez władze miasta w zakresie jego rozwoju, kształtowania polityki informacyjnej miasta, posłużą także do opracowania form partycypacji społecznej lepiej dopasowanych do potrzeb mieszkańców.

Badanie zostało przeprowadzone metodą wywiadu kwestionariuszowego (bezpośredniego) w grupie 1125 wybranych losowo mieszkańców Krakowa oraz wśród 300 studentów mieszkających w krakowskich akademikach. Ankieterzy odwiedzali wylosowane adresy i przeprowadzali wywiad z mieszkańcami z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu. Losowanie mieszkańców zostanie oparte na bazie adresowej, a wybór respondentów był niezależny od tego, czy osoba badana jest zameldowana w Krakowie, czy nie.

Wyniki badania mają reprezentatywny charakter dla ogółu pełnoletnich mieszkańców Krakowa z maksymalnym błędem oszacowania 3% (potocznie nazywanym błędem statystycznym).

Mieszkańcy byli pytani m.in. o: zadowolenie z usług publicznych, ocenę działań władz miasta w różnych dziedzinach zarządzania, ocenę poprawy warunków życia w mieście, zaufanie do poszczególnych instytucji miejskich, ocenę dostępności informacji na temat działań władz miasta oraz ocenę dostępności oraz skuteczności różnych form uczestnictwa mieszkańców we wspólnym zarządzaniu miastem. Mieszkańcy mieli możliwość oceny władz miasta w różnych dziedzinach zarządzania miastem (m.in. komunikacja miejska, edukacja, zdrowie, sport, kultura, pomoc społeczna, planowanie przestrzenne, obsługa mieszkańców, rynek pracy, gospodarka komunalna, ochrona środowiska, bezpieczeństwo, mieszkalnictwo).

Wybrane wnioski z badania to:

 mieszkańcy są silnie związani z Krakowem (są do niego przywiązani, dumni z niego i miasto jest elementem ich tożsamości jako krakowian);

 ponad połowa mieszkańców deklaruje chęć większego zaangażowania się w sprawy miasta (58%), jednocześnie sygnalizując, że w ograniczonym stopniu może na nie wpływać aktualnie (59%);

 jedna trzecia mieszkańców chciałaby wiedzieć więcej o sprawach miasta i działaniach władz miasta (34%);

 znaczna część mieszkańców nie interesuje się sprawami miasta i nie potrafi jednoznacznie ocenić działań władz miasta;

 oceny zadowolenia z funkcjonowania miasta są zróżnicowane między makrodzielnicami z wyróżniającą się pozytywnie Nową Hutą;

 lista priorytetów mieszkańców związana jest przede wszystkim z sytuacją ekonomiczną (koszty życia, rynek pracy), dostępem do usług publicznych (medycznych, edukacyjnych), bezpieczeństwem oraz ze stanem środowiska naturalnego (stanem powietrza i ilością terenów zielonych);

 największa liczba mieszkańców oceniła, że poprawiły się: atrakcyjność centrum miasta (54%), oferta kulturowa i rozrywkowa (38%), możliwość uprawiania sportu w Krakowie (34%) i dostęp do usług publicznych oraz konsumenckich (30%);

 największa liczna mieszkańców oceniła, że pogorszyły się: koszty życia w mieście (40%), dostęp do miejsc parkingowych (36%), stan powietrza (35%), łatwość poruszania się po mieście (32%) oraz poziom hałasu w mieście (31%);

 w ocenie działań władz miasta dominują oceny neutralne (40%), odnotowano więcej ocen pozytywnych (35%) niż negatywnych (średnio ok. 17%);

 mieszkańcy w dużej mierze nie rozróżniają organów administracji samorządowej, oceniając podobnie Prezydenta Miasta, Radę Miasta, Urząd Miasta;

 największa liczba mieszkańców nie potrafiła ocenić prac rad dzielnicy (20%) oraz Rady Miasta (14%);

 jako najskuteczniejsze formy zwracania uwag władz miasta na ważne sprawy mieszkańców uznano: kontakty z radnymi, podpisywanie listy poparcia lub petycji, kontakt z mediami lokalnymi oraz udział w głosowaniu nad budżetem obywatelskim;

 wśród badanych 13,8% nie płaci podatków w Krakowie (co oznacza wartość między 11,2% a 16,4%, uwzględniając błąd oszacowania) – wśród tych osób dominują osoby młodsze oraz studenci;

 oceniając projekt Krakowskiej Karty Mieszkańca, połowa osób niepłacących podatków w Krakowie uznała, że jej oferta skłoni ich do zmiany rezydencji podatkowej; najczęściej wskazywaną preferencją KKM była zniżka na komunikację miejską;

 studenci mieszkający w krakowskich akademikach są zadowoleni z warunków studiowania, przy czym tylko połowa ocenia pozytywnie swoje szanse na zatrudnienie; wśród priorytetów studentów, oprócz wcześniej wspomnianych, wyróżniają się również: rynek pracy, rynek mieszkaniowy oraz łatwość przemieszczania się po mieście.

Badania w takiej formie służyły do określania powszechności badanych opinii i preferencji mieszkańców oraz analizowania, jak te opinie różnią się w poszczególnych grupach społecznych.

W 2016 roku planowana jest druga edycja badania, która zostanie poświęcona krakowskim dzielnicom. Większa liczba mieszkańców zaproszonych do badania pozwoli na diagnozowanie sytuacji w poszczególnych dzielnicach.

Planowane jest również rozpoczęcie prac nad panelem obywatelskim – internetową platformą, za pomocą której mieszkańcy będą mogli regularnie dzielić się swoimi opiniami i zwracać uwagę władz miasta na ważne dla nich problemy. Taka forma będzie uzupełnieniem Barometru Krakowskiego i pozwoli na zadawanie mieszkańcom otwartych pytań.

Planowane jest również włączenie w prace nad wynikami badania szerszej grupy decydentów i ekspertów – przedstawicieli Urzędu Miasta, ośrodków akademickich oraz organizacji pozarządowych. Wyniki będą prezentowane wszystkim organom administracji samorządowej; planowane jest też udostępnienie danych źródłowych instytutom badawczym i akademickim do dalszych analiz.